Brezilya’nın Rio de Janeiro eyaletinde güvenlik güçlerinin, ülkenin en büyük suç örgütlerinden Comando Vermelho‘ya (Kızıl Komuta) karşı düzenlediği dev uyuşturucu operasyonu, Güney Amerika tarihindeki en kanlı polis müdahalelerinden biri olarak kayıtlara geçti. Yetkililer, çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısının 4’ü polis olmak üzere 132 kişiye ulaştığını bildirdi.

Hedef: Comando Vermelho’nun Stratejik Üsleri

“Bastırma Operasyonu” (Operaçao Contençao) adı verilen harekat, 28 Ekim’de Rio de Janeiro’nun kuzeyindeki yoksul mahalleler (favela) olan Penha ve Alemao bölgelerinde başlatıldı.

Rio de Janeiro Eyalet Valisi Claudio Castro, operasyonun amacının, 20 eyalette etkili olan suç örgütü Comando Vermelho’nun bölgede yayılmasını durdurmak ve lider kadrosunu çökertmek olduğunu açıkladı. Valilik, yaklaşık 2.500 güvenlik görevlisi, zırhlı araçlar ve helikopterlerin kullanıldığı operasyonu “tarihi” olarak nitelendirdi.

Favela’da Savaş Alanı Manzarası

Polis ve suç örgütü üyeleri arasındaki çatışmalar, Penha ve Alemao komplekslerinde şiddetli geçti. Gelen bilgilere göre, çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısı hızla artarken, operasyonda toplamda 132 kişi yaşamını yitirdi.

Penha Mahallesi sakinleri, operasyonda ölen çok sayıda kişinin cesedini Sao Lucas Meydanı’nda topladı. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde, vatandaşların cesetlerin başında gözyaşı döktüğü ve kimlik tespiti için yetkililere çağrıda bulunduğu görüldü.

Operasyon kapsamında, suç örgütü elebaşlarından “Belao do Quitungo” lakaplı Thiago do Nascimento Mendes dahil 81 kişi gözaltına alındı. Güvenlik güçleri ayrıca 31’den fazla uzun namlulu silah, 500 kilonun üzerinde uyuşturucu ve çok sayıda insansız hava aracı (drone) ele geçirdi.

İnsan Hakları Kuruluşlarından “Katliam” Tepkisi

Operasyonun yüksek ölüm bilançosu, ulusal ve uluslararası alanda büyük tepkilere neden oldu. Brezilya’daki insan hakları kuruluşları ve sivil toplum temsilcileri, polis müdahalesini “katliam” olarak nitelendirerek, olayın şeffaf bir şekilde ve uluslararası düzeyde araştırılması talebinde bulundu.

Çatışmalar nedeniyle favela bölgesindeki 45’ten fazla okulda eğitime ara verildiği öğrenildi. Mahalle sakinleri, polisin şiddet içerikli yaklaşımlarını rapor ederken, bölgede can güvenliğinden endişe duyduklarını dile getirdi.

Bu operasyon, Brezilya’nın suçla mücadelede uyguladığı yüksek ölümcül yöntemleri ve favela bölgelerindeki çatışmaların yol açtığı insani krizi bir kez daha gündeme taşıdı.